Dakinhar stess fl-ewwel jum tal-ġimgħa, ġara li tnejn mid-dixxipli kienu sejrin lejn raħal jismu Għemmaws, xi sittin stadju bogħod minn Ġerusalemm, jitħaddtu bejniethom fuq kull ma kien ġara. Huma u jitħaddtu u jitkixxfu bejniethom, Ġesù nnifsu resaq lejhom u baqa’ miexi magħhom. Imma għajnejhom kellhom xi jżommhom u ma setgħux jagħrfuh. U hu qalilhom: “X’intom tgħidu bejnietkom intom u miexja?”. U huma waqfu, b’ħarsa ta’ niket fuq wiċċhom. Imbagħad wieħed minnhom, jismu Kleofa, wieġeb u qallu: “Inti waħdek il-barrani f’Ġerusalemm li ma tafx x’ġara hemmhekk f’dawn il-jiem?”.
“X’ġara?”, staqsiehom Ġesù. Qalulu: “Dak li ġara lil Ġesù ta’ Nazaret, li kien profeta setgħan fl-għemil u fil-kliem quddiem Alla u quddiem il-poplu kollu, kif il-qassisin il-kbar u l-kapijiet tagħna tawh f’idejn il-gvernatur biex ikun ikkundannat għall-mewt u sallbuh. Aħna konna nittamaw li hu kien dak li kellu jifdi lil Iżrael; iżda issa, fuq kollox ġa għaddew tlitt ijiem minn dawn il-ġrajja!
Issa wkoll xi wħud min-nisa tagħna ħasduna, għax marru kmieni ħdejn il-qabar u l-katavru tiegħu ma sabuhx; ġew jgħidu wkoll li dehrulhom xi anġli li qalulhom li hu ħaj. Imbagħad marru ħdejn il-qabar xi wħud minn tagħna u sabu kollox kif kienu qalu n-nisa, imma lilu ma rawhx!”.
Qalilhom Ġesù: “Kemm intom boloh u tqal biex temmnu kulma qalu l-profeti! U ma kellux il-Messija jbati dan kollu u hekk jidħol fil-glorja tiegħu?”. U beda minn Mosè u l-profeti kollha jfissrilhom kulma kien hemm fl-Iskrittura fuqu.
Meta qorbu lejn ir-raħal fejn kienu sejrin hu għamel tabirruħu li kien se jibqa’ sejjer aktar ’il bogħod. Iżda huma ġegħluh jibqa’ magħhom u qalulu: “Ibqa’ magħna, għax issa sar ħafna ħin u l-jum ġa wasal biex jintemm”. Imbagħad daħal biex joqgħod magħhom. U waqt li kien fuq il-mejda magħhom, qabad il-ħobż, qal il-barka, qasmu u tahulhom. Imbagħad infetħulhom għajnejhom u għarfuh, iżda hu għab minn quddiemhom. U wieħed lill-ieħor bdew jgħidu: “Ma kinitx imkebbsa qalbna ġewwa fina huwa u jkellimna fit-triq u jfissrilna l-Iskrittura?”.
Dak il-ħin stess qamu u reġgħu lura Ġerusalemm. Hemm sabu lill-Ħdax u lil sħabhom miġbura flimkien, u dawn qalulhom: “Il-Mulej qam tassew, u deher lil Xmun!”. U huma wkoll tarrfulhom x’kien ġralhom fit-triq, u kif kienu għarfuh fil-qsim tal-ħobż.
Il-Kelma tal-Mulej.
Aktarx Luqa kiteb il-Vanġelu tiegħu f’Filippi fejn kien hemm komunita soda mwaqqfa minn San Pawl. Kitbu bejn is-snin 85-90 AD, i.e. għaddew ħamsin sena mill-Qawmien ta’ Ġesu, u għalhekk għandna t-tielet ġenerazzjoni ta’ Nsara. Dawn isaqsu: “Aħna lil Ġesu ma rajnihx, ma missejnihx, ma kilniex miegħu.
Kif nistgħu nemmnu li qam mill-mewt? Ma nistgħux nagħmlu l-esperjenza tal-Maddalena u l-Appostli li ltaqgħu wiċċ imb’wiċċ ma’ Kristu rxoxt.” Luqa wkoll kien bħalhom għax ikkonverta xi għaxar snin wara l-Qawmien. Għalhekk kiteb dis-silta tal-lum biex jagħti tweġiba lill-Insara ta’ żmienu, u jaqsam magħhom l-esperjenza ta’ kif hu mexa t-triq li wasslitu biex jemmen fil-Qawmien. Dis-silta għandha tgħin anki lilna fil-mixja tagħna tal-fidi.
Fl-ewwel jum tal-ġimgħa (il-Ħadd) żewġ dixxipli irħewlha għal Emmaus. Wieħed kien jismu Kleofa. Ewsebju l-istoriku jgħid li kien ħu Ġużeppi l-mastrudaxxa, u z-ziju putattiv ta’ Ġesu. L-ieħor bla isem. Luqa jpoġġi lilu nnifsu minn flok dan il-personaġġ biex iħajjar lilna nagħmlu l-istess. B’hekk nimxu aħna wkoll it-triq li twassalna Emmaus, fejn se nagħmlu esperjenza ta’ Kristu rxoxt. Dawn id-dixxipli telqu għax kienu ddiżappuntati. Il-viżjoni u t-tagħlim ta’ Ġesu li kellu jbiddel id-dinja, safa fix-xejn. Dil-biċċa żgur li ma kelliex tispiċċa hekk. Aħna wkoll ġieli nkunu diżappuntati meta naħsbu (a) li l-Knisja kellha tgħid jew tagħmel hekk (b) jew meta ma naqilgħux xi grazzja (ċ) jew meta l-affarijiet ma jmorrux kif ħsibna aħna. Ikollna tentazzjoni li nitilqu għal rasna u ninjoraw id-dmirijiet tal-fidi tagħna.
Id-dixxipli kienu qed jimxu u jitħaddtu bejniethom. Il-verb bil-Grieg “omilein” ifisser jagħmlu omelija fuq Ġesu u fuq kulma ġralu. Jistaqsu ‘l xulxin, jargumentaw u forsi jillitigaw fuq min se jwaddbu l-ħtija ta’ kulma ġara. (Bħal meta fil-Knisja xi ħaġa tmur żmerċ u grupp jagħti t-tort lil xi għaqda oħra. Forsi xi ħadd jitlaq ukoll, għax l-argumenti jġibu l-firda.) Kleofa u sieħbu kienu qed jargumentaw sforz l-imħabba kbira li kellhom għal Ġesu u għall-kawża tiegħu. Meta deher li dil-kawża spiċċat fix-xejn, kienu qed ibatu u kienet iebsa għalihom biex jaċċettawha.
“Ġesu nnifsu resaq lejhom u beda miexi magħhom.” Is-silta ma tgħidx “dehrilhom” imma li, waqt li kienu mixjin u jargumentaw, Ġesu kien hemm miexi magħhom. Huma, fis-saħna li kienu fiha, ma ndunawx bih mill-ewwel. “Għajnejhom kellhom xi jżommhom…” – bil-Grieg jintuża verb wieħed li jfisser “tara l-ħwejjeġ materjali biss”, u ieħor li jfisser “tirrikonoxxi bil-menti interjuri”. i.e. tara mhux biss il-qoxra ta’ barra imma x’hemm moħbi taħtha, jew x’hemm wara xi maskra. Ġesu deher quddiemhom bħala l-irxoxt u mhux taħt xi forma oħra. Huma għalissa ma setgħux jagħrfuh. Issa se naraw il-mixja ta’ dawn id-dixxipli biex minn “jaraw” tal-ewwel tifsira jaslu għal “jaraw” tat-tieni. Dil-mixja tibda bi djalogu.
“X’inthom titħaddtu bejnietkom u tisħnu daqshekk għal xulxin?” Ġesu ma jgħollix leħnu. Jisma’ bis-sabar il-preokkupazzjonijiet, id-dubji u l-mistoqsijiet tagħhom. Aħna wkoll għandu jkollna dan is-sabar ma’ min ma jkunx jista’ jifhem ċertu tagħlim ta’ Ġesu jew tal-Knisja. Mhux ngħajtu miegħu, ngħajruh jew nikkundannawh. Ġesu l-anqas jipprova jispjegalhom xi domma tal-fidi, jew xi aspett tejoloġiku. Jagħmlilhom domandi biex jgħinhom jiżvugaw il-problemi tagħhom (“thinking aloud”). Id-dixxipli għamlu żball li nqatgħu mill-komunita. Dil-ħaġa ġabitilhom dwejjaq kbar (bħalma jiġrilu min jiddeċiedi ma jmurx knisja aktar). Dad-dwejjaq juruh bil-mod li jwieġbu ‘l Ġesu: “Int waħdek ma tafx x’ġara f’dawn il-ġranet?” Dan it-ton ta’ ċanfira ma jurix disprezz, imma għajta għall-għajnuna: “Qed insofri: għinni nifhem x’inhu jiġri.” Aħna wkoll irridu nkunu għassa (alert) biex jekk wieħed juża ton żorr magħna naraw ikunx qed jokrob għall-għajnuna tagħna. Id-dixxipli jkomplu: “Fuq Ġesu, profeta setgħan.. ħsibna li se jifdi lil Israel, imma qatluh, u spiċċa kollox.” Xi Nsara ta’ żmien Luqa u ta’ żmienna wkoll jieqfu hawn fit-twemmin tagħhom. Jaslu safejn wieħed jista’ jivverifika bl-għajnejn naturali biss. Ma jagħmlux pass ieħor, u jibqgħu mdejqa. Dan hu t-tieni żball li għamlu dawn iż-żewġ dixxipli. It-tielet kien meta m’emmnux x’qalu n-nisa – “imma lilu ma rawhx.” In-nisa għamlu esperjenza tal-Qawmien, imma ż-żewġ dixxipli ma tawhomx ċans jaqsmu magħhom dil-esperjenza u telqu ‘l barra bħal erbgħa forst il-ġimgħa.
Hawn jidħol Ġesu fix-xena b’ton sod. “Kemm inthom bla għaqal u moħħkom tqil… dħaltu fi sqaq mudlam, imma għandkom dawl. Fid-dawl tal-Iskrittura taslu biex tagħrfu li dan kollu kien fil-pjan Divin biex Alla jifdi lid-dinja. F’umanita’ ta’ bhejjem selvaġġi, l-unika mezz ta’ salvazzjoni kien li jintbagħat Ħaruf. B’hekk l-ilpup jindunaw li ħajjithom mhux umana, u biex jibdluha kellhom huma wkoll isiru ħrief.” Hawn Ġesu qed jgħid li mhux biżżejjed naqraw l-Iskrittura imma għandna bżonn xi ħadd jispjegahielna biex nifhmu sew, u biex qalbna “titħeġġeġ” ġewwa fina.
Talbuh jibqa’ magħhom u għarfuh fil-qsim tal-ħobż. Kien il-Ħadd – minn dak in-nhar ‘il quddiem il-Ħadd sar Jum il-Mulej fejn l-Insara jinġabru f’komunita Bil-qari tal-Kelma t’Alla u bl-ispjega tagħha fl-omelija, titħeġġeġ qalbhom b’tali mod li, meta jaqsmu l-Ħobż ikkonsagrat bejniethom, ikunu jistgħu jagħrfu u jemmnu li Kristu qam tassew mill-mewt. Jiftakru wkoll li l-Ewkaristija hija turija tal-ħajja ta’ Kristu mogħtija lilna bħala rigal.
Appena d-dixxipli għarfuh fil-qsim tal-Ħobż, ma rawhx aktar bl-għajnejn naturali tagħhom – ma kellhomx għalfejn, għax la għarfuh, sinjal li emmnu fil-Qawmien. Forsi xi wħud minna kellhom din l-esperjenza li, meta xi frażi mill-qari jew mill-omelija tolqtok ħafna, tgħid: “Mela veru”. U tfittex lil Ġesu, u , għalkemm ma tarahx bl-għajnejn naturali, tikkonoxxieh bl-għajnjen tal-fidi. Is-silta tispiċċa bid-dixxipli li jmorru lura biex jaqsmu l-esperjenza ma-komunita u jkantaw innu: “Il-Mulej qam tassew, u deher lil kull min jemmen fih.”
No comments:
Post a Comment